Vocaal Ensemble Sancti Cordis Roeselare

Inhoudstafel

• Vanwaar komen we? (20) p. 790
• Muzikaal alfabet (12) p. 791
• Waar gaan we naartoe? (36) p. 792
• Jarige componisten (2) p. 793
• De koorreis in de kijker p. 795
• Varia p. 795

Vanwaar komen we? (20)

Caroline en Chris wonen in de Torhoutstraat in Kortemark.

Kortemark bestaat, naast de hoofdgemeente Kortemark, nog uit de deelgemeenten Werken, Zarren en Handzame. Tot Handzame behoort ook de kleine parochie Edewalle. Ten oosten van Kortemark–centrum ligt het gehucht Kortemark–Elle.

Weinig gemeenten grenzen aan zoveel andere gemeenten als Kortemark: Torhout, Hooglede, Gits, Staden, Houthulst, Klerken, Esen, Vladslo, Bovekerke, Koekelare en Ichtegem.

Kortemark telt ongeveer 12.000 inwoners waarvan de helft in de hoofd¬gemeente woont.

Kortemark is gelegen in de vallei van de Handzamebeek, een vertakking van de IJzer. In de deelgemeente Handzame verandert de naam in Krekebeek.

Kortemark is onder meer bekend door zijn onderwijs¬instellingen. Het Margareta–Mariainstituut, een secundaire school, huisvest een 1200–tal leerlingen. De bedrijven die Kortemark niet alleen jobs bezorgden, maar het ook naam en faam gaven, gingen een na een over in vreemde handen. De familie Louwaege stichtte in 1877 de gelijknamige brouwerij en leverde vijf generaties brouwers. De bieren Hapkin, Flandrien en Akila werden alom gesmaakt. De brouwerij werd echter in 2002 door Alken–Maes gekocht en kort daarna gesloten. In 2009 werd een begin gemaakt met de ontmanteling van het bedrijf. De steenbakkerij Desimpel, gesticht in 1890 en een van de wereldleiders van bakstenen in België, kwam in 1996 in Britse handen (de holding Hanson) en ging in 2002 naar de groep Wienerberger. Ook de conservenfabriek Talpe kwam in handen van buitenlanders (Bonduelle).

Kortemark heeft een relatief belangrijk treinstation. De rechtstreekse NMBS–verbinding met Gent, Brussel en Leuven zorgt er voor dat heel wat studenten en pendelaars van dit station gebruik maken.

Over de gemeente Kortemark verscheen al een artikeltje in het Hartje van september 2003 en dat van mei 2005.

Muzikaal alfabet (1)

M

• Madrigaal
  • Het is een meerstemmig wereldlijk lied vooral uit de late renaissance en de vroege barok. Dat vocaal werk voor solisten of koor werd gewoonlijk a capella gezongen. De teksten van madrigalen hebben meestal sentimentele of erotische onderwerpen. Ze luisterden de feestelijkheden aan en rond het hof op. Het madrigaal is de profane tegenhanger van het religieuze motet. Claudio Monteverdi was een van de grootste componisten van madrigalen.
• Majeur
  • Grote terts.
• Melodrama
  • Operascène waarin het gesproken woord door het orkest muzikaal wordt ondersteund.
• Menuet
  • Oorspronkelijk was het een elegante Franse hofdans, met langzame, statige bewegingen in ¾ maat. In het midden van de XVIIde eeuw werd het menuet in de muziek overgenomen. Het drong binnen in de barokke suites, in de strijkkwartetten en in de klassieke symfonieën. Onder de honderden menuetten die Boccherini schreef, is het menuet uit het Kwintet voor snaren, opus 11, vooral beroemd geworden. Beethoven ontwikkelde uit het menuet het scherzo (letterlijk: scherts) en gebruikte dat in zijn symfonieën.
• Mezza voce
  • "Halve stem", Italiaans voor ingehouden zacht zingen.
• Mezzo forte
  • Gematigd luid.
• Mezzo piano
  • Gematigd stil.
• Mezzosopraan
  • Zangstem met een bereik tussen dat van een sopraan en dat van een alt.
• Mineur
  • Kleine terts.
• Motet
  • Zoals het madrigaal is ook het motet een kort, vocaal, polyfonisch werk, dat meestal a capella wordt uitgevoerd. In tegenstelling tot het madrigaal is het motet gebaseerd op een meestal Latijnse bijbeltekst. In de 13de eeuw werden reeds duizenden motetten gecomponeerd. Drie belangrijke bewaard gebleven manuscripten van motetten, in moderne uitgave verschenen, zijn de Montpellier Codex, de Bamberg Codex en de Las Huelgas Codex. Het was ook de voornaamste vorm van geestelijke muziek in de 16de eeuw. Zijn grootste meester was Orlando di Lasso. Het "Exultate, jubilate" voor sopraan en orkest van Mozart is een van de beroemdste motetten voor solisten.

Waar gaan we naartoe? (36)

Op zaterdag 3 september 2011 luisteren we de huwelijksmis op van Frank Declerck en Lore Vanhaverbeke in de Sint–Vincentiuskerk te Ramskapelle–Knokke–Heist.

Ramskapelle ging in 1971 op in de toen nieuwgevormde gemeente Knokke–Heist. Het ligt in een zeer vlak en grachtenrijk polderlandschap, aan de Isabellavaart, de Leopoldvaart en het kanaal van Schipdonk. Het biedt uitzicht op de Zeebrugse haven en op de weidse akkervelden van Westkapelle en het telt ruim 750 inwoners.
De gemeente telt verscheidene langegevelhoeven en boerderijen met losstaande gebouwen, waarvan de kern uit de 17de of 18de eeuw stamt.

De eenbeukige neogotische Sint–Vincentiuskerk (1863–1864) werd gebouwd naar een ontwerp van de architect en provinciale bouwmeester P. Buyck. De kerk heeft een merkwaardige bakstenen Westertoren, een restant uit de 13de–14de eeuw. Op de buitenmuur van de kerk zien we een stenen zonnewijzer uit 1762. Naast de ingang staat een dubbel hok, het "schettekot", voor geofferde dieren die op zondag, na de vroegmis, verkocht werden. De pastorie stamt uit de 18de eeuw.
De stenen molenromp is van De Kruier of de Callantmolen uit 1897.

Jarige componisten (2)

Op 22 oktober 2011 zal het 200 jaar geleden zijn dat Franz Liszt in het tegenwoordige Hongarije in een Duitse familie geboren werd.

Zijn vader, Adam Liszt, was in dienst van prins Esterházy. Hij speelde cello en gaf zijn zoon vanaf zijn zesde piano– en celloles. Franz gaf op zijn negende al concerten en begon korte stukken te componeren. Door de financiële steun van rijke beschermheren kon hij zijn studie in Wenen voortzetten, waar hij pianoles kreeg van Czerny en compositieles van Salieri. In 1823 verhuisde de familie Liszt naar Parijs, waar Franz een aantal pianoconcerten gaf.

Tussen 1824 en 1827 maakte hij drie reizen naar Engeland, waar hij onder meer voor koning George IV speelde. In 1827 kreeg hij een zenuwinzinking, die nog werd verergerd door de dood van zijn vader. In deze periode overwoog hij zelfs om zich tot priester te laten wijden. In plaats daarvan ging hij bij zijn moeder in Parijs wonen. Hij gaf pianolessen en maakte kennis met mensen als Victor Hugo en Berlioz. Hij hoorde de beroemde violist Paganini spelen en besloot te proberen om op de piano hetzelfde niveau te bereiken. Ook de ontmoeting met Chopin was in dat opzicht heel belangrijk.

Hij begon een relatie met gravin Marie d´ Agoult, die haar echtgenoot verliet om met Liszt naar Zwitserland te gaan. Liszt gaf daar les op het conservatorium van Genève. In 1835 werd zijn dochter Blandine geboren. Twee jaar later volgde Cosima, die later met Wagner zou trouwen, en in 1839 hun zoon Daniël.

Liszt maakte nu een aantal concerttournees en trad op in Ierland, Rusland en Turkije. Een aantal vrouwen heeft in die periode een grote rol in zijn leven gespeeld, maar hij kwam ´s zomers altijd terug bij Marie en zijn kinderen, tot de scheiding in 1844.

Vanaf 1840 ging Liszt ook dirigeren. Hij werd muzikaal directeur in Weimar, waar hij zich samen met zijn nieuwe geliefde, prinses Carolyne von Sayn–Wittgenstein, vestigde. Toen hij zijn baan in Weimar minder interessant begon te vinden, nam hij ontslag en vestigde zich in Rome. Hij en zijn prinses gingen elk hun eigen gang en vanaf 1863 leefden ze gescheiden. Toen zijn hoop op een huwelijk met Carolyne definitief de bodem was ingeslagen, nam hij zijn intrek in een klooster. Daar kreeg hij het bezoek van paus Pius IX. In 1865 kreeg hij de lagere wijdingen toegediend. De rest van zijn leven besteedde "Abbé Liszt" aan het geven van concerten, afgewisseld met een korter of langer verblijf in Bayreuth. Zo bezocht hij er, kort voor de première van Der Ring der Nibelungen, zijn dochter Cosima, die intussen getrouwd was met Wagner.
In 1866 ging hij naar Engeland, waar zijn werk enthousiast ontvangen werd. Tussen 1869 en 1886 verbleef hij enkele maanden per jaar in Weimar, Budapest, Parijs of Rome.
In Bayreuth, waar zijn dochter na de dood van Wagner de leiding van de Festspiele had overgenomen, woonde hij een uitvoering van Tristan en Isolde bij en stierf zes dagen later, op 31 juli 1886, aan de gevolgen van een longontsteking.

"Ei: iets waar men mee zit als er geen gebakken peren voorhanden zijn."(Louis Verbeeck)

De koorreis in de kijker

Op zaterdag 10 september 2011 trekken we naar Brussel. Niet om het fileleed aan den lijve te ondervinden, niet om in een betoging mee te stappen, ookk niet om te proberen BHV op te lossen.
Wat trekt ons dan aan in deze stad waar zelfs Mozart een tijdje verbleef, waar Multatuli zijn opstandig boek Max Havelaar schreef, waar Karl Marx als politiek vluchteling onderdook, waar Victor Hugo in ballingschap leefde en waar Jacques Brel geboren en getogen werd?

Om in de sfeer te blijven die de bassen dit jaar hebben ingezet, bezoeken we de "Muntschouwburg" en het "Instrumentenmuseum". Kan het nog muzikaler?

De Koninklijke Muntschouwburg of kortweg "De Munt" ligt aan het verkeersvrije Muntplein op het zuidelijke uiteinde van de Nieuwstraat. Er vinden regelmatig wereldcreaties van nieuwe opera’s plaats. Het is daar dat in 1830 de opera "de Stomme van Portici" van Aubert werd opgevoerd, die een rol zou spelen in de Belgische onafhankelijkheidsstrijd.

Het MIM of Muziek Instrumenten Museum op de Hofberg heeft een wereldberoemde collectie van muziekinstrumenten. Ze hebben er mechanische instrumenten, klokken en instrumenten uit de 20ste eeuw. Ook kun je er buitenlandse instrumenten zien en horen. In totaal zijn er bijna 1500 instrumenten te bewonderen.

Op het uitnodigingsblad met inschrijvingsformulier vind je de praktische details in verband met deze muzikale koorreis.

Varia

Wie won dit jaar ...

a) Het Eurovisiesongfestival?
b) De Koningin Elisabethwedstrijd?
Antwoorden onderaan

Proficiat

Jacques en Beatrijs mochten zich op 26 april 2011 verheugen over de geboorte van hun derde kleinkind Aurita Vandevyvere, zusje van Darius en dochtertje van Wouter en Dorjderem Dashmyagmar.

Activiteitenkalender

• Zondag 19 juni 2011, om 15.00 uur in de Onze–Lieve–Vrouwekerk te Voormezele, t.g.v. de Heilig–Bloedprocessie.
• Maandag 15 augustus 2011, Onze–Lieve–Vrouw–ten–Hemel–opneming, om 10.30 uur en om 11.30 uur in de Sint–Bernarduskerk te Nieuwpoort.
• Zondag 21 augustus 2011, om 11.00 uur in de Onze–Lieve–Vrouwekerk te De Panne.
• Zaterdag 3 september 2011, om 14.00 uur: huwelijksviering van Frank Declerck en Lore Vanhaverbeke in de Sint–Vincentiuskerk te Ramskapelle–Knokke–Heist (UNIFORM).
• Zaterdag 10 september 2011: Koorreis.
• Dinsdag 1 november 2011, Allerheiligen, om 11.00 uur in de Onze–Lieve–Vrouwekerk te De Panne.
• Woensdag 2 november 2011, Allerzielen, om 19.00 uur in de Sint–Amandskerk te Roeselare.
• Zaterdag 19 november 2011, Ceciliaviering, om 17.30 uur in de Sint–Amandskerk te Roeselare (UNIFORM).
• Vrijdag 9 december 2011, om 19.30 uur bezoekt de Sint het Ruitercentrum.
• Zondag 25 december 2011, Kerstmis, om 11.30 uur in de Sint–Amandskerk te Roeselare (UNIFORM).

Antwoorden bij vorige bladzijde:

• Antwoord 1:
  • Ell & Niki uit Azerbeidzjan
• Antwoord 2:
  • De Zuid–Koreaaanse sopraan Hong Haeran.