Vocaal Ensemble Sancti Cordis Roeselare

Inhoudstafel

• Palmzondag en Pasen p. 870
• Muzikaal alfabet (21) p. p. 871
• Waar gaan we naartoe? (38) p. 871
• Het koor Laidos p. 873
• Mijn naam is … (30) p. 874
• Portretgalerij (35) p. 875
• Varia p. 876

Palmzondag

Dat wij met palmen in de hand
voluit hosanna zingen
en onze stemmen wereldwijd
door alle muren dringen,
Hij is die hulde waard
omdat de mens pas leeft
wanneer hij ieder woord van Hem
in woord en daad beleeft

Jan Coghe

Waarom is Pasen in het Duits "Ostern" en in het Engels "Easter"?

De oude Germanen vierden de wederopstanding van de natuur op de dag van de lente-evening, waarop de dag even lang duurde als de nacht. Ze noemden het feest Ostara, naar de godin van het licht, de dageraad en de liefde. Vruchtbaarheidssymbolen zoals roodgeverfde eieren en heilige hazen speelden daarbij een grote rol. Toen de Germanen bekeerd werden tot het christendom in de late zevende eeuw, werd het lentefeest vervangen door het paasfeest. Het gebruik om eieren te versieren en te verstoppen komt dus van de Germanen. Zoals ook het Duitse woord voor Pasen "Ostern" of het Engelse "Easter".

Muzikaal alfabet (21)

Z

• Z.
  • Zimmerman.
    Naam die gegeven wordt aan de cataloog van de werken van Purcell. Hij werd gepubliceerd in 1963 door Franklin B. Zimmerman.
• Zarzuela
  • Spaans zangspel, veelal eenacter, die een scène uit het volksleven tot onderwerp heeft en soms ietwat politiek getint is. De zarzuela heeft dikwijls een gesproken dialoog. Zijn vorm benadert sterk deze van de Franse operette en van het Duitse Singspiel.
    De naam zarzuela komt voort van de koninklijke zomerresidentie van La Zarzuela, nabij Madrid. Het was daar dat ten tijde van Filips IV de eerste opvoeringen van zo een zangspel plaatsvonden.
    De zarzuela is heden ten dage nog altijd populair in Spanje.
    
    Noot: Een zarzuela is ook een Spaanse stoofschotel van diverse vissoorten en groenten.

Waar gaan we naartoe? (38)

Op 18 mei e.k. luisteren we met ons koor de huwelijksmis op van Leen en Hae Kwon. Dit in samenwerking met het koor Laidos uit Waregem (waarvan Hae Kwon lid is) en o.l.v. hun dirigent Marleen Annemans. De plechtigheid heeft plaats in de Sint–Michielskerk te Gent. Deze kerk is een van de 24 katholieke parochiekerken in het dekenaat Gent-Stad.

In de 12de eeuw stond in het gebied Overleie een kapel toegewijd aan de heilige Michaël. Dit bedehuis werd in de 13de eeuw helemaal door brand verwoest en weer heropgebouwd. In het begin van de 15de eeuw was de kerk bouwvallig en te klein geworden. In 1440 startten de werken aan de nieuwe gotische kerk. Schip en dwarsbeuk waren in de loop van de 16de eeuw voltooid. Tijdens de godsdiensttwisten van de late 16de eeuw vielen de bouwwerken stil.

In 1623 werden de bouwwerken opnieuw gestart. Er werd een nieuw koor gebouwd met kooromgang en kranskapellen in laatgotische stijl .

De spits van de Sint–Michielskerk had hoog boven alle andere moeten uitsteken, maar door gebrek aan financiële middelen werd de westelijke toren maar gedeeltelijk uitgevoerd. Het geplande 134 meter hoge "monument van de zegepraal" is op een schamele 24 meter blijven steken. In 1828 kreeg de onafgewerkte toren definitief een plat dak. In het begin van de 20ste eeuw was het westelijk portaal aan restauratie toe. De oude sacristie moest in 1908 plaats ruimen voor de Sint–Michielsbrug en er werd een nieuwe sacristie gebouwd in neobarokke stijl. Vanaf 1967 werden belangrijke restauratiewerken uitgevoerd aan de kranskapellen.

Opvallend in het interieur is het contrast tussen de rode baksteen, gebruikt voor de muur– en gewelfvlakken, en de zandsteen die toegepast werd voor alle dragende en ondersteunende delen zoals zuilen, bogen en gewelfribben. De vorm van de net– en stergewelven is kenmerkend voor de late gotiek. In de kerk bevinden zich talrijke schilderijen en beelden van bekende meesters, onder meer "Christus aan het kruis" van Antoon Van Dyck in de noordelijke kruisbeuk.

Het koor Laidos

In 1986 werd het Waregems Jeugdkoor opgericht door Marleen Annemans.

In 1990 bereikte het koor de hoogste categorie op het Internationaal Muziekfestival voor de Jeugd te Neerpelt. Een titel die ze in 1992 omzetten in een "Summa cum Laude".

Het koor nam deel aan diverse Europa–Cantat zingweken en werd in 1993 geselecteerd om deel te nemen aan Europalia Mexico.

In 1994 werd de naam Waregems Jeugdkoor omgevormd tot LAIDOS, wat in het Keltisch "lied" betekent. Het koor nam deel aan verschillende wedstrijden en behaalde diverse prijzen.

In 2011–2012 vierden ze hun 25–jarig bestaan met een cyclus van vier jubileumconcerten.

De dirigent Marleen Annemans studeerde muziek aan het Lemmensinstituut te Leuven. Momenteel geeft ze les aan het O.L.V. H–Instituut en de Stedelijke Academie in Waregem. Ze volgde tal van dirigentencursussen in binnen– en buitenland. Annemans is lid van de Vocale Commissie provincie West–Vlaanderen. Ze zetelt ook in de raad van bestuur van Koor & Stem nationaal en is sinds enkele jaren lid van de jury voor de provinciale koortornooien in Oost–Vlaanderen. Ze is actief betrokken bij Europa–Cantat, o.a. bij de organisatie van internationale zingweken en dirigentencursussen en ze geeft zelf ook tal van workshops (nationaal en internationaal).

Mijn naam is … (30)

Michaël. In het decembernummer van 2004, p. 472–473, stond al een artikel i.v.m. die voornaam. Aangezien Michael Callens nu al een paar jaar lid is van ons koor, geven we nog wat aanvullende informatie over de naam van zijn patroonheilige.

Het feest van de heilige Michaël valt op het einde van de zomer, nl. op 29 september. Rond die tijd genieten we dan ook dikwijls van een sint–michielszomertje. Deze aartsengel geldt als diegene die bij het laatste oordeel goed en kwaad tegen elkaar afweegt. Daarom wordt hij dikwijls afgebeeld met een weegschaal in de hand. Hij wordt op diverse manieren aangeroepen: Aanvoerder der Hemelse Legerscharen, Vorst der Engelen, Bestrijder van de Duivel, Beschermer van de Gelovigen, Bazuinblazer op de Jongste Dag.

Het valt op dat veel Sint–Michielskerken en –abdijen op een hoogte liggen: Mont–Saint–Michel in Normandië), St Michael´s Mount in Cornwall, de Sint–Michielskapel in de domtoren van Utrecht, St–Michel–en–l´Herm en St–Michel–Mont–Mercure, beide in de Vendée. Een bekend aan hem gewijd klooster is het in circa 975 door zeven bisschoppen ingewijde St–Michel–de–Cuxa (tussen Andorra en Perpignan), waar ´s zomers het muziekfestival Pablo Casals wordt gehouden.

De bedevaart naar Mont–Saint–Michel behoorde met die naar Jeruzalem, Rome en Santiago de Compostella tot de allergrootste. De ruïnes van de in 1940 door Duitse bombardementen verwoeste Sint–Michielskerk in Coventry gelden, evenals de nieuwe kathedraal aldaar, als symbool voor vrede en verzoening.

En wist je dat naast de grote Sint–Michaël er zeker nog een achttal andere heilige Michaëls en dubbel zoveel zalige Michaëls gekend zijn? Is onze Michael niet in goed gezelschap?

Portretgalerij (35)

Johann Crüger (1598–1662)

Dikwijls zingen we op het einde van een viering, Nun danket alle Gott (Dankt, dankt nu allen God). Deze verzen van Martin Rinckhart (1586–1649), geïnspireerd door de bijbelse tekst van Jezus Sirach 50: 22–24) werd op muziek gezet door de Duitse componist Johann Crüger.

Het gemeenschappelijk muzikaal erfgoed van alle lutherse componisten was het koraal, de hymne voor de gemeente, die terugging tot de vroegste dagen van de reformatie. Enkele belangrijke toevoegingen aan het koraalrepertoire waren de liederen van vooral Paul Gerhardt (1607–1676), van Martin Rinckart (1586–1649) en nog vele anderen, waarvoor Johann Crüger de melodie bedacht.

Crüger werd geboren in Gross Breesen nabij Guben (Brandenburg), niet zo ver van de grens met Polen. Hij was de zoon van een herbergier. Als twaalfjarige volgde hij de Latijnse school in Guben. Hij kreeg zijn muzikale opleiding in Regensburg, bij Paul Homberger. Na veel omzwervingen in Oostenrijk, Hongarije, Bohemen en Moravië belandde hij in 1615 in Berlijn. Hij bekwaamde er zich verder in de muziek door zelfstudie. In 1620 studeerde hij theologie in Wittenberg. Vanaf 1622 tot aan zijn dood was hij leraar muziek, taal en catechese in Berlijn en tezelfdertijd cantor en organist aan de St.–Nikolaikirche in deze stad.

In 1647 publiceerde Crüger een verzameling kerkliederen met de titel Praxis pietatis melica (De muzikale praktijk van de vroomheid). Het was het meest invloedrijke lutherse zangboek van de tweede helft van de zeventiende eeuw en werd vele malen heruitgegeven. De liederen van de Praxis pietatis melica en zijn vele opvolgers waren oorspronkelijk niet bedoeld voor kerkelijke samenzang, maar om thuis te gebruiken.

Slechts langzaam drongen deze nieuwe melodieën in de achttiende eeuw door tot de officiële gezangboeken. Het waren de voorlopers van de koraalstijl die we kennen uit de werken van J.S. Bach.

Varia

Nieuwjaarsfeestje

Dit jaar willen de alten onze bijnaam "Bourgondisch koor" speciaal in het daglicht stellen. Dat hebben ze op vrijdag 25 januari ll. meesterlijk gedaan door ons een copieuze en savoureuze maaltijd aan te bieden. Dankzij de buffetformule kon elk naar eigen goesting kiezen uit de voorgeschotelde culinaire hoogstandjes. "En ´t heeft gesmaakt!" was de algemene conclusie.
Tussenin konden we genieten van de filmische kundigheden van onze dirigent. Zo herbeleefden we nog eens de koorreis, het Ceciliafeest en de komst van de Sint.
Dank aan alle medewerkers voor deze geslaagde avond!

Activiteitenkalender

• Palmzondag, 24 maart 2013, om 11.00 uur in de Sint–Amandskerk.
• Witte Donderdag, 28 maart 2013, om 19.00 uur in de Sint–Amandskerk.
• Paaszaterdag, 30 maart 2013, om 14.30 uur in De Waterdam en Paaswake, om 20.00 uur in de Sint–Amandskerk.
• Pasen, 31 maart 2013, om 11.00 uur in de Sint–Amandskerk. Uniform.
• Zaterdag 18 mei 2013, om 14.00 uur: huwelijksviering van Hae Kwon De Loof en Leen Lammertijn in de Sint–Michielskerk te Gent. Uniform.