Vocaal Ensemble Sancti Cordis Roeselare

september 2009

Logo Hartje

Jaargang 23, nummer 5 september 2009

Vanwaar komen we ? (11)

Dirk en Sabine, Tom en Lies wonen in ’t Motje.

De straat ’t Motje maakt deel uit van de wijk ’t Motje. Deze wijk werd in de jaren ‘30 aangelegd. Ze dankt haar naam aan een omwalde mote of verhoogde hoeve die hier vroeger op een open vlakte stond. De wijk ’t Motje werd niet alleen op het domein van die hoeve aangelegd, maar vooral op het parkdomein van de voormalige Roeselaarse burgemeester Constantijn Dubois. Zijn villa met bijbehorend park stond langs de Rumbeeksesteenweg. Later werd er in de wijk een voetbalplein voor SK Roeselare aangelegd. De realisatie van de wijk werd door het uitbreken van de oorlog enkele jaren onderbroken, maar in de jaren ‘50 werd ze verder uitgebreid. In tegenstelling tot de aanpalende wijken rond de Zuidmolenstraat en de Sint-Jozefskerk was de wijk ’t Motje niet bedoeld als sociale woonwijk. Het was niet de stad Roeselare die voor de aanleg van de wijk instond, maar de NV Villapark ’t Motje. Pas in 1964 stond deze naamloze vennootschap, die toen in vereffening ging, de straten aan de stad af. Het betrof de Pieter de Coninckstraat, Jan van Arteveldestraat, Constantijn Duboisstraat, Peter Benoitstraat, Jan Breydelstraat, Gulden-Sporenstraat en het Gudrunplein.

De straat ’t Motje ligt voor een groot stuk op het oude voetbalplein van SK Roeselare. Dit gebied werd in de tweede helft van de jaren ‘80 verkaveld. De doortrekking van de straat tot in de Rumbeekse-steenweg, die eerst voorzien was, werd er niet in opgenomen. De wegen- en rioleringswerken werden door de twee verkavelaars bekostigd. Dat waren NV Bruwier en C° uit Sint-Eloois-Winkel en weduwe J. Decock-Moerman en kinderen uit Roeselare. Die laatsten hebben later hun deel van de verkaveling aan de immobiliën-maatschappij NV Centrimo overgelaten. In 1990 stonden NV Centrimo en NV Bruwier en C° de nieuwe straat ’t Motje aan de stad af.

schuin tegenover de oude ingang van het voetbalplein reizen Tijl en Nele op, de nieuwste residenties van de wijk.

Muzikaal alfabet (2)

B

  • Barcarolle
    • Oorspronkelijk een Venetiaans gondelierslied in 6/8.
      In de 19de eeuw werd het in de vocale en instrumentale muziek overgenomen. De Barcarolle voor piano van Chopin en de Barcarolle uit Hoffmanns Vertellingen van Offenbach zijn zeker de bekendste.
  • Badinerie
    • Badineren betekent gekscheren.
      Een badinerie is een kort en vrolijk instrumentaal stuk dat we vooral in barokke suites aantreffen. De bekendste is deze uit de Orkestsuite nr. 2 voor fluit en orkest van Johann Sebastian Bach.
  • Belcanto
    • Het Italiaanse "bel canto" betekent "mooi gezang".
      Het belcanto ontstond in de Italiaanse operakunst. Het is een wijze van sonoor en vloeiend zingen, volgens de klassieke Italiaanse zangtechniek, met de nadruk op virtuositeit en ademcontrole. We treffen die zangstijl o.a. aan in werken van Rossini, Bellini, Donizetti en in de jeugdwerken van Verdi.
  • Bolero
    • Oorspronkelijk een populaire Spaanse dans, in ¾ maat, van Moorse oorsprong, zelden nog uitgevoerd, maar overgenomen in de klassieke muziek. Men vindt bolero’s in sommige opera’s, zoals de Siciliaanse Vespers van Verdi, en ook in instrumentale muziek. De Bolero van Ravel is daarvan het beroemdste voorbeeld. Behalve zijn naam heeft deze opzwepende, klassieke hit niet veel meer gemeen met de oorspronkelijke Spaanse dans.
  • BWV
    • Bach–Werke–Verzeichnis.
      De complete cataloog van de werken van J.S. Bach, voor het eerst gepubliceerd in 1950 door Wolfgang Schmieder.

Traagzaam trekt de witte wagen ... (G.G.)

Koorreis 12 september 2009

Het was een ongewone kooruitstap, naar een onbekende bestemming. De alten hadden ons op het nieuwjaarsfeestje in de sfeer van de jaren 1900 gebracht en deden dat ook nu. De verschillende haltes en activiteiten tijdens de koorreis straalden dezelfde nostalgie uit. Het was wel, zoals elk jaar, een St.–Christophecar van de firma Lenoir die ons aan de Meiboomlaan ophaalde. Maar deze keer was het een exemplaar van niet zo lang na 1900: zonder airco, zonder veiligheidsgordels, zonder toilet, maar met een oerdegelijke chauffeur.

De car stopte aan de herberg Boerenhol aan de Driegoenstraat in Reningelst. We werden verwend met een ouderwets, stevig ontbijt. Vandaar brachten twee huifkarren, getrokken door Haflingerpaarden, ons door het Poperingse ommeland en hommelland. De koetsiers werden geflankeerd door de integere, pas ingezworen groepsverantwoor¬delijken, Liesbet en Lies. Met een snelheid "a largo" ging het naar Het Rode Kruis, een buurtcafé op de volkssportroute. Daar genoten we een opkikkerend aperitief en werden we uitgedaagd voor het "hamertjesspel". Toen de tocht weer verder ging, meenden sommigen een ezel te zien lopen naast de paarden, maar bij nader toekijken bleek het onze reisleider te zijn. In de Abeelseweg stopten we aan Het Mysterie. De naam verwijst naar een heksenproces uit 1650. Daar zaten we aan voor een gegarneerde broodmaaltijd. De "paté van de oude beenhouwer" en ook al de rest smaakte best. Buiten moesten we ons met elkaar meten voor het "pudespel". Een paar uur later dokkerden we naar café De Legen Doorn aan de Sint–Sixtusstraat. We moesten er onze kunde en behendigheid demonstreren op de "bolletra". We werden deskundig gecoacht door Antoon.

Langzaam trokken de Gezelliaanse witte wagens ons weer naar het Boerenhol, waar we een heerlijke warme maaltijd voorgeschoteld kregen: stoofvlees met frietjes en sla. Daarna moesten we weer onze handigheid en inzicht bewijzen op het "stomme", maar toch spannende en plezante "tafelkegelspel".

Op de terugweg verklapte Jan ons de uitslag van de volkssporten van deze dag. Ploeg 1 had gewonnen van ploeg 2, maar in deze laatste ploeg zat wel de beste volkssporter van alle 38 deelnemers.

Bij het uitstappen liet Frans, de nestor van onze groep, zich ontvallen dat hij nog nooit zoveel cafés gedaan had op één dag!

Als dat geen uitzonderlijke uitstap was! Dank aan het Feestcomité en de alten!

Muzikale straten in Roeselare (1)

Enkele straten in Roeselare zijn genoemd naar vroegere inwoners die op muzikaal gebied van grote betekenis waren. Er zijn er momenteel viif, één in het stadscentrum, één in de wijk ‘t Motje en drie in de nabijheid van het Sterrebos. Eén daarvan is de Cecilia Callebertstraat. Het is een verbindingsstraat tussen de Staakmolenstraat en de Willy Ostynstraat.

Cecilia Callebert werd op 31 juli 1884 in Sint-Jan bij Ieper geboren. Op 8-jarige leeftijd kwam ze met haar familie in Roeselare wonen. Thuis leerde ze van jongs af piano spelen. In 1903 behaalde ze in Brussel de eerste prijs piano. Naar aanleiding daarvan werd ze in Roeselare feestelijk onthaald, compleet met praalstoet en ontvangst door de burgemeester.

Callebert bekwaamde zich verder als pianiste en componiste. Haar oudste bekende compositie dateert uit 1912, Petite Rêverie. Cecilia kreeg van huis uit niet alleen een muzikale opvoeding, maar ook een religieuze. Dat zou duidelijk worden in haar composities. In 1914 verschenen haar eerste religieuze liederen. Bijna al haar composities zijn uitgesproken godsdienstig.
In 1921 werkte ze mee aan de stichting van de Roeselaarse "Vrije Muziekschool", de latere Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans "Adriaan Willaert". Reeds een jaar later nam ze ontslag. Ze wijdde zich voortaan aan privé-onderwijs en componeren. Ondanks een veelbelovende toekomst in haar jeugd leidde ze vooral een bestaan in de schaduw. Nooit heeft ze een grote carrière nagestreefd. Opvallend was wel haar briefwisseling met de Brusselse componist en professor muziek, Paul Gilson.

Voor een paar van haar werken heeft hij een orkestversie geschreven. Ze had ook een niet te onderschatten inbreng bij het "vervlaamsen" van het katholieke middelbare meisjesonderwijs, vooral via de Roeselaarse grauwzusters-franciscanessen. Cecilia Callebert bleef tot op hoge leeftijd actief. In 1971 werd ze op 87-jarige leeftijd nog op grootse wijze op het stadhuis van Roeselare gehuldigd. Ze overleed op 12 februari 1978.

Cecilia Callebert woonde, componeerde en onderwees vanaf eind de jaren ‘30 in haar woning in de Bollenstraat, aan een rustig pleintje tussen de Iepersestraat en de Meensesteenweg. Op zondag 22 november 2009, feestdag van de heilige Cecilia, wordt daar, 125 jaar na haar geboorte, een bronzen borstbeeld van deze Roeselaarse muzikant onthuld. Het beeld is gemaakt door Isidoor Goddeeris.

Portretgalerij (26)

Denes Agay (1912–2007)

Het lied Old Irish Blessing dat we onlangs tijdens een repetitie weer opfristen, werd gecomponeerd door Denes Agay.

Deze componist is vooral bekend voor zijn pedagogisch werk, zijn bloemlezingen en teksten voor pianostudie. Zelf begon hij piano te spelen op driejarige leeftijd. Hij werd geboren en is opgegroeid in een dorpje nabij Budapest. In 1934 behaalde hij in de Hongaarse hoofdstad zijn doctoraat pianocompositie en -uitvoering. Zijn vader twijfelde eraan of er met muziek een toekomst op te bouwen viel. Toen Agay het Budapest Philharmonic dirigeerde bij een uitvoering van een symfonie die hijzelf had geschreven, was het succes duidelijk.
Agay componeerde en orchestreerde ook filmmuziek.

Met de opkomst van het nazisme verliet Agay Hongarije en vertrok naar New York. In 1939 werd hij tot Amerikaan genaturaliseerd. In 1942 ging hij in het leger, vermaakte de soldaten in het hospitaal en bracht het tot sergeant. Na de oorlog ging hij in het onderwijs, componeerde en publiceerde. Hij werkte ook mee aan radioshows van de NBC, als dirigent en arrangeur en kwam in contact met toenmalige sterren als Bing Crosby, de Andrew Sisters en Perry Como.

Onder de 96 boeken die hij schreef, was er een bloemlezing van pianomuziek door de eeuwen heen en ook een werk, getiteld Best Loved Songs of the American People. Het werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1975 en bevat zowel ballades, spirituals, als jazz en blues.

Vertaling van het lied Old Irish Blessing

Moge de weg zich openen om jou te ontmoeten,
moge de wind je altijd in de rug waaien,
moge de zon warm op jouw gezicht schijnen,
moge de regen zachtjes op je velden neerzijgen,
en moge, tot wij elkaar terugzien,
God jou in de palm van zijn hand houden.
Moge God jou zegenen en Zijn gezicht op jou laten schijnen
en je vrede geven.

Varia

In memoriam

Op 29 juli 2009 overleed de heer Charles Dedier (74), broer van Rita, schoonbroer van Jan en nonkel van Annelies.

Op 13 augustus overleed mevrouw Yvette Swaenepoel-Verfaillie (82), tante van Annemie, van Hilde en Dirk en van Dirk en Sabine, groottante van Liesbet en Leen en van Tom en Lies,

Wij bieden de families ons aller medeleven aan.

Welkom

Onlangs mochten we op de repetitie een nieuw koorlid verwelkomen: Hae Kwon De Loof. Wij kenden hem reeds als bekwaam violist bij onze kerstvieringen. Wij hopen dat hij aan het zingen en aan de kameraadschap evenveel vreugde mag beleven.

Bach doet je harder werken

Uit onderzoek blijkt dat als drie mensen in een kantoorruimte zitten en een van hen telefoneert, de productiviteit van de anderen daalt met 37 procent. Bij denkwerk is het aan te bevelen muziek van Händel of Monteverdi of Bach op de achtergrond te laten afspelen. Barokmuziek heeft namelijk een ritme van 60 tot 64 tellen per minuut, hetzelfde ritme van onze hartslag. Door die muziek te horen, gaan ook de hersenen op dat ritme werken. En zo kunnen mensen twee tot vijf keer zo snel leren of werken.

Activiteitenkalender

  • Allerheiligen, zondag 1 november 2009, om 11.00 uur in de Onze–Lieve–Vrouwekerk te De Panne.
  • Allerzielen, maandag 2 november 2009, om 19.00 uur in de Sint–Amandskerk te Roeselare.
  • Sint–Cecilia, zaterdag 21 november 2009, om 17.30 uur in de Sint–Amandskerk te Roeselare, waarna koorfeest in de COFAR te Rumbeke.
  • Vrijdag 4 december 2009, om 19.30 uur: de Sint komt in het Ruitercentrum.
  • Kerstmis, vrijdag 25 december 2009, om 11.15 uur in de Sint–Amandskerk te Roeselare.

Terug